Βλέπει το επάγγελμα της ως ένα λειτούργημα και πιστεύει ακράδαντα ότι οι νέες και νέοι της Κύπρου έχουν υψηλά επίπεδα γνώσης, αρκεί να βελτιώσουμε το εκπαιδευτικό σύστημα ώστε να ξεφύγουμε από την παγίδα της «παπαγαλίας». Ο λόγος για τη Μαρία Χατζηγιακουμή, Μέλος του ΟΓΕΕ Λάρνακας – Αμμοχώστου. Η Σύμβουλος Σπουδών μάς μιλά για το καθημερινό της έργο, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η νεολαία ως προς τις σπουδές και την καριέρα που θα ακολουθήσουν αλλά και τα στερεότυπα που συνεχίζουν να υπάρχουν σε επιλογές σπουδών.
Εδώ και μία δεκαετία το γραφείο σας ασχολείται με την συμβουλευτική μαθητών. Τι είναι αυτό που σας οδήγησε στην απόφαση να εμπλακείτε σε αυτόν τον τομέα;
Η δημιουργία του γραφείου συμβουλευτικής μαθητών και φοιτητών Everyday Counseling ήταν μια απάντηση στις ανάγκες έγκυρης και έγκαιρης πληροφόρησης των μαθητών και των οικογενειών τους για τις επιλογές κλάδων στο Λύκειο, επιλογές κλάδων σπουδών στο Πανεπιστήμιο, για τις ανάγκες της αγοράς εργασίας και για επαγγελματική ανέλιξη. Οι σύμβουλοι σπουδών του γραφείου μας είναι άρτια εκπαιδευμένοι, κάτοχοι μεταπτυχιακών στην συμβουλευτική μαθητών με πολύχρονη εμπειρία στην δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η σωστή πληροφόρηση είναι η βάση για λήψη σωστών αποφάσεων για μια επιτυχημένη καριέρα. Για μας η συμβουλευτική δεν είναι επάγγελμα αλλά λειτούργημα.
Μέσα από το καθημερινό σας έργο, έχετε στενή επαφή με τον μαθητικό κόσμο και είστε σε θέση να αναγνωρίσετε τους προβληματισμούς του σε σχέση με την επιλογή σπουδών και στη συνέχεια καριέρας. Μοιραστείτε μαζί μας μερικούς από τους βασικούς.
Οι προβληματισμοί των νέων φοιτητών επικεντρώνονται στην εξεύρεση εργασίας και στην επαγγελματική αποκατάσταση μετά τις σπουδές. Αντιλαμβάνεστε ότι με ένα ποσοστό ανεργίας που αγγίζει το 21% στους νέους, αυτοί οι προβληματισμοί είναι εμπεριστατωμένοι. Στο γραφείο μας έχουμε ως στόχο μας την σωστή ενημέρωση των φοιτητών για νέους και υφιστάμενους κλάδους σπουδών με προοπτική για το μέλλον. Είναι πολύ σημαντικό το πτυχίο του φοιτητή να είναι αναγνωρισμένο ως ισότιμο και αντίστοιχο πανεπιστημιακού επιπέδου από το ΚΥΣΑΤΣ, καθώς και να τυγχάνει αναγνώρισης από επαγγελματικούς οργανισμούς για τις ανάγκες εξάσκησης του επαγγέλματος.
Αισθάνεστε ότι το επίπεδο μόρφωσης των μαθητών και μαθητριών στην Κύπρο είναι σε υψηλό επίπεδο και πού υστερούν;
Το επίπεδο μόρφωσης των παιδιών στην Κύπρο είναι αρκετά ψηλό. Για αυτό άλλωστε και το Απολυτήριο Λυκείου γίνεται αποδεκτό από τα πλείστα Πανεπιστήμια του εξωτερικού. Το πρόβλημα, αν θέλετε να το ονομάσουμε έτσι, εστιάζεται στο συνολικό εκπαιδευτικό σύστημα και στην παράδοση των μαθημάτων. Οι πλείστοι μαθητές βομβαρδίζονται με πληροφορίες στην τάξη, είτε στο σχολείο είτε στο φροντιστήριο και δεν υπάρχει χρόνος αφομοίωσης των πληροφοριών χρησιμοποιώντας κριτική σκέψη. Ως εκ τούτου πολλοί μαθητές «παπαγαλίζουν» όταν μελετούν για διαγωνίσματα και εξετάσεις με αποτέλεσμα να τα βρίσκουν σκούρα όταν οι ερωτήσεις διαφοροποιούνται από την παράδοση στην τάξη.
Οι ανάγκες της σημερινής ψηφιακής εποχής περιλαμβάνουν την ανάπτυξη τεχνολογικών δεξιοτήτων. Επιδεικνύουν οι μαθητές/μαθήτριες ενδιαφέρον για σπουδές και εργασία προς αυτή την κατεύθυνση;
Ναι σαφέστατα. Κλάδοι όπως πληροφορική, μηχανολογία, είναι πάντα σε πρώτη ζήτηση. Τα πανεπιστήμια στην Κύπρο και εξωτερικό όμως επίσης αναβάθμισαν γενικά τους κλάδους τους για να συμπεριλάβουν τεχνολογικές δεξιότητες. Για παράδειγμα παραδοσιακοί κλάδοι όπως το Μάρκετινγκ, έχουν ενισχυθεί με μαθήματα ηλεκτρονικού Μάρκετινγκ που ακριβώς σκοπό έχουν να αναπτύξουν τις τεχνολογικές δεξιότητες. Επιπρόσθετα, πολλά πανεπιστήμια έχουν εισαγάγει κλάδους σπουδών με εξ-αποστάσεως μελέτη (ειδικά μετά την πανδημία), πράγμα που σημαίνει ότι οι τεχνολογικές δεξιότητες είναι σημαντικές.
Είστε στον χώρο εδώ και χρόνια. Βλέπετε κάποια μορφή ανισότητας μεταξύ γυναικών και αντρών στην Κύπρο ως προς την μόρφωση τους ή την επαγγελματική τους ανέλιξη;
Μπορώ να πω με σιγουριά ότι ανισότητες δεν υπάρχουν. Άλλωστε υπάρχουν σχετικοί κανονισμοί που διέπουν την εισδοχή μαθητών σε Ιδρύματα Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε όλες τις χώρες. Άρα, η οποιαδήποτε περίπτωση ανισότητας στην εισδοχή είναι παράνομη. Στερεότυπα όμως συνεχίζουν να υπάρχουν στις επιλογές σπουδών, αν και τα τελευταία χρόνια δεν εμφανίζονται πλέον σε τόσο ψηλό βαθμό. Οι κλάδοι της μηχανολογίας, για παράδειγμα, ελκύουν περισσότερο άντρες παρά κοπέλες.
Ποιες είναι μερικές βασικές συμβουλές που δίνετε στους μαθητές και στις μαθήτριες που δυσκολεύονται να αποφασίσουν τι να σπουδάσουν;
Η δυσκολία απόφασης δεν βασίζεται σε ακαδημαϊκά κριτήρια. Οι προβληματισμοί για την επιλογή σπουδών βασίζονται στην ανησυχία που υπάρχει για μελλοντική επαγγελματική αποκατάσταση. Η προσέγγισή μας είναι να σπουδάζουν τα παιδιά αυτό που αγαπούν. Μέσα από την σωστή καθοδήγηση, την ενημέρωση για εξειδικεύσεις μέσο των προσφερόμενων κλάδων σπουδών και μελέτες που υπάρχουν για την μελλοντική ζήτηση στην αγορά εργασίας μεγιστοποιούμε την πιθανότητα επαγγελματικής επιτυχίας. Όταν κρίνεται αναγκαίο κάνουμε χρήση εξειδικευμένων ψυχομετρικών εργαλείων όπως για παράδειγμα τεστ επαγγελματικών ενδιαφερόντων, που μας φανερώνουν τις σκέψεις που έχει μαθητής για την επιλογή κλάδου σπουδών. Τα εργαλεία αυτά είναι δοκιμασμένα, προσαρμοσμένα στην Κυπριακή πραγματικότητα και έχουν επιτυχία της τάξης του 100%.
Πόσο σημαντική είναι για σας ως επαγγελματίας η δικτύωση και η συμμετοχή στα κοινά;
Η δικτύωση και συμμετοχή στα κοινά είναι πολύ σημαντική γιατί μέσω των γνωριμιών μπορεί κάποιος να προβληθεί αλλά και να παραδειγματιστεί από άλλους επαγγελματίες, πετυχημένους στους τομείς τους. Επιπρόσθετα μπορεί να ενισχύσει το δίκτυο πιθανών συνεργατών αλλά και να δημιουργήσει φιλίες που σίγουρα θα φανούν χρήσιμες στο μέλλον.
Είστε μέλος της BPW. Τι είναι αυτό που σας προσφέρει επαγγελματικά και γιατί αξίζει να εγγραφούν και νέα μέλη;
Το να είσαι μέλος ενός τόσο αξιόλογου οργανισμού θεωρώ ότι είναι κάτι που σε βοηθάει να μοιραστείς της επαγγελματικές σου εμπειρίες, προβληματισμούς και επιτυχίες με άλλα άτομα επιχειρηματίες. Να μάθεις μέσα από τις εμπειρίες τους και να πάρεις δύναμη να συνεχίσεις το έργο σου. Το να είσαι μητέρα, σύζυγος και ταυτόχρονα επιχειρηματίας χρειάζεται να μπορέσεις να οργανώσεις και να αφιερώσεις τον ανάλογο χρόνο σε όλους τους τομείς. Θα ενθάρρυνα άτομα να προχωρήσουν και να κάνουν εγγραφή στον οργανισμό γιατί μέσα από αυτό θα μπορέσουν και οι ίδιες να βοηθήσουν και να αποκομίσουν εμπειρίες από άλλες κοπέλες.
