Γυναίκα πρωτοπόρος στον τομέα της, σπάζοντας ταμπού της εποχής, η Έλλη Λεπτού, Αντιπρόεδρος του ΟΓΕΕ Κερύνειας, συγκαταλέγεται στις γυναίκες πρότυπα της Κύπρου. Σπούδασε νομική παρά τις πιέσεις των γονιών της να γίνει φιλόλογος κι έγινε από τις πρώτες γυναίκες δικηγόρους της Κύπρου και η πρώτη γυναίκα που άνοιξε δικό της δικηγορικό γραφείο στην Κερύνεια.
Μετά την Τουρκική Εισβολή, ένας όρκος που έδωσε στον εαυτό της, την απέτρεψε να ασκήσει αυτό που αγαπούσε και λάτρευε, να αγορεύει σε αίθουσες δικαστηρίου.
Πέραν της επαγγελματικής της δραστηριότητας, η κ. Λεπτού ανέπτυξε πλούσιο κοινωνικό και φιλανθρωπικό έργο. Έγινε, ακόμα, η πρώτη γυναίκα δήμαρχος και υπηρέτησε σε υψηλές θέσεις σε πολλές οργανώσεις, αλλά με γνώμονα «ποτέ μην κρατάς μία θέση που δεν μπορείς να γεμίσεις». Ήξερε πάντα πότε έπρεπε να αποχωρήσει. Μέχρι και σήμερα εξακολουθεί να υπηρετεί την κοινωνία και τον συνάνθρωπό της από όποια θέση μπορεί.
Στήριγμα της όλα αυτά τα χρόνια ο λατρεμένος της σύζυγος, τα τρία της παιδιά και τα επτά εγγόνια της.
Παρά το γεγονός ότι η κοινωνία μας έχει αλλάξει προς το καλύτερο, η κ. Λεπτού πιστεύει πως πολλά πράγματα πρέπει να γίνουν ακόμα, για να επιτευχθεί η πραγματική και όχι στα λόγια ισότητα ανδρών και γυναικών. Καλεί τις νεαρές γυναίκες να μη φοβούνται να διεκδικούν τα πάντα, να τολμούν και να κάνουν τα όνειρά τους πραγματικότητα.
Χωρίς περιστροφές κάποιος θα μπορούσε να σας χαρακτηρίσει ως γυναίκα - πρότυπο, που έσπασε κάποια κατεστημένα. Ήσασταν από τις πρώτες γυναίκες δικηγόρους στην Κύπρο με δικό σας γραφείο στην Κερύνεια, πριν από την Τουρκική Εισβολή. Πέστε μας λίγα λόγια για την απόφασή σας να ακολουθήσετε τη νομική.
Παρόλο που ο πατέρας μου ήταν φιλόλογος και γυμνασιάρχης του Γυμνασίου Κερύνειας και με παρακαλούσε να γίνω φιλόλογος, με την υπόσχεση να μου δώσει τα βιβλία της βιβλιοθήκης του, που ήταν μία από τις πέντε της Κύπρου υπό την προστασία της Ουνέσκο, εγώ ήθελα να ακολουθήσω το όνειρο που είχα από παιδί, να γίνω δικηγόρος. Μετά την Τουρκική Εισβολή και τον εκτοπισμό μας, το περιεχόμενο της πραγματικά σπουδαίας βιβλιοθήκης του χάθηκε και παρόλες τις προσπάθειες της Ουνέσκο δεν βρέθηκαν ποτέ τα βιβλία του. Για τη μνήμη του πατέρα μου θέλω να αναφέρω πως ήταν ο Κλεάνθης Γεωργιάδης, που το βιβλίο του «Ιστορία της Κύπρου» διδασκόταν στα γυμνάσια για πολλές δεκαετίες. Θα αναφέρω εδώ και κάτι που είπαμε οι δυο μας αμέσως μετά την Εισβολή. Μεταξύ σοβαρού και αστείου του είπα, λοιπόν, «που είναι παπά μου τα βιβλία σου που θα μου έδινες αν γινόμουν φιλόλογος» και μου απάντησε με πολλή αγάπη και δάκρυα, «ναι αλλά τώρα θα ήσουν καθηγήτρια και όχι άνεργη». Σπούδασα νομικά στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και ήμουν η 15η γυναίκα δικηγόρος της Κύπρου. Τώρα οι γυναίκες δικηγόροι είναι περισσότερες από τους άντρες.
Πόσο εύκολο ήταν για μια γυναίκα της τότε εποχής να γίνει δικηγόρος και ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσατε μετά το 1974.
Οι δυσκολίες που αντιμετώπισα στην αρχή, όταν τόλμησα μία γυναίκα να ανοίξω δικό μου δικηγορικό γραφείο στην μικρή τότε Κερύνεια, ήταν τεράστιες. Το γραφείο μου ήταν δίπλα από το γραφείο του φίλου μου Γιώργου Κάιζερ και θυμάμαι μέχρι σήμερα την αγωνία μου όταν άκουγα βήματα στο πεζοδρόμιο και αναρωτιόμουν αν κάποιος θα ερχόταν και στο δικό μου γραφείο. Σήμερα γελώ με αυτές τις σκέψεις, αλλά τότε ήταν πραγματική αγωνία, γιατί τόλμησα σε μία μικρή και όχι μοντέρνα πόλη να προσπαθήσω να επιβάλω την παρουσία μου σε ένα καθαρά ανδροκρατούμενο επάγγελμα. Τελικά, δόξα τω Θεώ τα κατάφερα και είμαι πολύ περήφανη γι’ αυτό. Μετά την Εισβολή και τον εκτοπισμό ήμουν τυχερή, γιατί συνεργάστηκα αμέσως με το δικηγορικό γραφείο του αδελφού μου στη Λευκωσία, του Δήμου και Λίας Γεωργιάδη. Δυστυχώς, όμως, ένας όρκος που πήρα, μου έχει στερήσει αυτό που αγαπούσα και για το οποίο έγινα δικηγόρος. Την αγόρευση στα δικαστήρια. Γιατί, φεύγοντας από το σπίτι μου και το γραφείο μου, ορκίστηκα ότι θα αγορεύσω ξανά μόνο στο δικαστήριο της Κερύνειας. Έτσι, περιορίστηκα σε εσωτερικές δουλειές του γραφείου και στην ετοιμασία των υποθέσεων.
Θα μπορούσε κανείς να πει ότι ανοίξατε δρόμους για τις γυναίκες…
Καταρχάς, θέλω να πω με πολλή ταπεινότητα μα και περηφάνια, πως υπήρξα η πρώτη γυναίκα δήμαρχος της Κύπρου, ως δήμαρχος της κατεχόμενης πόλης μου της Κερύνειας, και ευχαριστώ από καρδιάς το κόμμα μου, τον Δημοκρατικό Συναγερμό, για τη μεγάλη τιμή που μου έκανε να με επιλέξει για αυτό το τόσο σημαντικό πόστο. Υπηρέτησα στη θέση της Δημάρχου Κερύνειας για τρεις θητείες (15 χρόνια). Έφυγα με τη μεγάλη αγάπη των συμπολιτών μου να με ακολουθεί μέχρι σήμερα, καθώς με αποκαλούν «η δημαρχίνα μας». Με αυτή μου την εκλογή πιστεύω ότι άνοιξε ο δρόμος για την εκλογή υπεράξιων και ικανότατων γυναικών δημάρχων, που εκλέγονται μέχρι και σήμερα σε όλη την Κύπρο. Όπως και στον δικό μου δήμο, εξελέγησαν δυο άξιες γυναίκες, η Μαρία Ιωάννου και η σημερινή δήμαρχός μας, Ρίτα Κωμοδίκη. Η πρώτη μου παρουσία στην Ένωση Δήμων θα μου μείνει αξέχαστη. Πρόεδρος ήταν ο Λέλλος Δημητριάδης και μετά τη συνεδρίαση, συνήθως, έλεγαν και κάποια ανέκδοτα. Είδα την αμηχανία τους και τους είπα: θέλετε να σας πω πρώτη ένα ανέκδοτο; Γέλασαν και έσπασε ο πάγος. Το ίδιο συνέβη και στον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο, που εκπροσωπούσα την Κερύνεια. Το ίδιο και στην Επιτροπή Κατεχομένων Δήμων και Κοινοτήτων της επαρχίας Κερύνειας, που προέδρευα ως η δήμαρχος της πόλης. Για να επιβληθείς όταν είσαι η μοναδική γυναίκα, πρέπει να γίνεις ένα με όλους.
Πέραν της επαγγελματικής σας πορείας, είστε αρκετά δραστήριος άνθρωπος. Τι σας ώθησε να αναπτύξετε την κοινωνική αυτή δράση;
Επειδή ως άτομο έμαθα κι από την οικογένειά μου και γιατί έτσι είναι ο χαρακτήρας μου, ήθελα και θέλω μέχρι και σήμερα, παρά την ηλικία μου, να προσφέρω στον συνάνθρωπό μου και στην κοινωνία γενικότερα το άπαν των δυνάμεών μου. Ποτέ μου δεν μπόρεσα να πω, ας κάνει κάποιος άλλος κάτι που μπορώ να κάνω εγώ. Έτσι δραστηριοποιήθηκα σε πάρα πολλούς τομείς. Από κάποιους πήρα πολλά μαθήματα, όπως από το Σώμα Κυπρίων Οδηγών. Θα μου μείνει αξέχαστο ένα συνέδριο που κάναμε στην Λεμεσό πριν από 30 χρόνια. Μετά τις εργασίες της πρώτης μέρας, το βράδυ σε μία αίθουσα με υπέροχη ατμόσφαιρα και υπό τη συνοδεία κλασικής μουσικής, βγαίναμε μια-μια και γράφαμε κάτι στον μαυροπίνακα. Μία φίλη του Δημοτικού Συμβουλίου, όπως ήμουν κι εγώ, έγραψε με κεφαλαία γράμματα, «ποτέ μην κρατάς μία θέση που δεν μπορείς να γεμίσεις». Αυτό το κράτησα σε όλη μου τη ζωή. Όταν έγινα δήμαρχος τους ανακοίνωσα την απόφασή μου για παραίτηση από το Διοικητικό Συμβούλιο. Προσπάθησαν να με μεταπείσουν, αλλά τους είπα ότι από αυτές έμαθα να κρατώ τη θέση μου μπορώ να γεμίσω. Άλλα πόστα που υπηρέτησα και που αρκετά από αυτά υπηρετώ ακόμα, είναι, για παράδειγμα, το Inner Will Κερύνειας όπου ήμουν τέσσερις φορές πρόεδρος και το District 96 του Inner will Κύπρου στο οποίο πέρασα από πολλές θέσεις, φτάνοντας σ’ εκείνη της District Chairman και της international Representative. Υπήρξα, επίσης, αντιπρόεδρος του Κυπριακού Ερυθρού Σταυρού κλάδων Κερύνειας μέχρι πριν από δύο μήνες, που αποχώρησα λόγω ηλικίας. Επίσης, στον Σοροπτιμιστικό Όμιλο Κύπρου που τώρα είμαι πρόεδρος για τρίτη φορά και αρκετά άλλα.
Είσαστε επαγγελματίας, αλλά παράλληλα σύζυγος, μητέρα και γιαγιά. Πόσο εύκολο είναι για μια γυναίκα να συνδυάζει όλους αυτούς τους ρόλους; Υπάρχει καθόλου βοήθεια και στήριξη;
Είναι πραγματικά πολύ δύσκολο να μπορέσει κάποια γυναίκα να ισορροπήσει όλους αυτούς τους ρόλους. Όμως αρκεί η θέληση, η δύναμη και η αγάπη για ό,τι κάνεις, για όλους όσους τα κάνεις και γιατί το κάνεις, ώστε να μπορέσεις να τα υπηρετήσεις σωστά. Εγώ προσωπικά είχα και έχω μέχρι σήμερα την αμέριστη συμπαράσταση του αγαπημένου μου συζύγου, Βάσου Λεπτού, με τον οποίο είμαστε μαζί 57 χρόνια, αγαπημένοι κι ευτυχισμένοι και βέβαια όλης μου της οικογένειας. Των τριών παιδιών μου και των επτά εγγονιών μου. Τα τρία μου παιδιά - η κόρη μου Μαρία και οι γιοί μου Γιώργος και Κλεάνθης - παίρνοντας αρχές και αξίες από τον σύζυγό μου κι εμένα, έφτιαξαν τρεις υπέροχες οικογένειες με τον Χάρη, τη Δήμητρα και τη Χαρά μας και με τα αγαπημένα τους παιδιά. Έτσι για μένα ήταν όλα πιο εύκολα και τους ευχαριστώ από τα βάθη της καρδιάς μου. Σήμερα, όμως, θέλω με όλη μου την ειλικρίνεια να πω, πως ο τίτλος της συζύγου, μητέρας και γιαγιάς είναι ο πιο τιμητικός που πήρα σε ολόκληρη τη ζωή μου.
Πιστεύετε πως οι γυναίκες επιχειρηματίες και επαγγελματίες έχουν τη θέση που τους αρμόζει στην κυπριακή κοινωνία; Ποιες οι δικές σας εισηγήσεις για περισσότερη ανέλιξη γυναικών σε θέσεις - κλειδιά;
Πιστεύω ακράδαντα πως η κατάσταση σήμερα είναι πολύ καλύτερη από ό,τι στην εποχή τη δική μας. Η κοινωνία έχει αλλάξει προς το καλύτερο, όμως είναι πάρα πολλά ακόμη αυτά που πρέπει να γίνουν, για να πετύχουμε ως γυναίκες την πραγματική και όχι στα λόγια ισότητα ανδρών και γυναικών. Την ισότητα που μας αξίζει σε όλους τους τομείς της ζωής. Στην πολιτική και αλλού, σε θέσεις - κλειδιά, γιατί έχουμε πια τα ίδια αν όχι και περισσότερα ακαδημαϊκά προσόντα, τις ίδιες ικανότητες, την ίδια δύναμη, την ίδια θέληση για ανέλιξη με τους άντρες. Η ισότητα ανδρών και γυναικών αποτελεί αναγκαιότητα για το καλό της κοινωνίας και της πατρίδας μας. Σε αυτό τον δίκαιο αγώνα μας θέλουμε την πολιτεία και όλους τους άντρες δίπλα μας.
Γιατί επιλέξατε να ενταχθείτε στην BPW Cyprus (ΚΟΓΕΕ) και πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της, κατά την άποψή σας;
Ο ρόλος της ΚΟΓΕΕ Είναι πολύ σημαντικός για όλους τους λόγους που περιέγραψα πιο πάνω. Είναι ο μοχλός πίεσης προς όλους τους φορείς, για να επιτευχθεί επιτέλους η πολυπόθητη ισότητα. Ο λόγος που αποδέχτηκα να γίνω μέρος αυτής της απαραίτητης για το γυναικείο φύλο οργάνωσης, είναι γιατί πιστεύω πως παρόλο που δεν είμαι πια νεαρή, μπορώ μέσα από τις εμπειρίες μου να βάλω κι εγώ το λιθαράκι μου, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι αυτής της οργάνωσης, για το καλό όλων των γυναικών της μικρής μας Κύπρου.
Ποια μηνύματα θέλετε να δώσετε στις νεαρές γυναίκες επαγγελματίες;
Θέλω μέσα από αυτή τη συνέντευξη να πω σε όλες τις νεαρές γυναίκες, που μέσα σε αυτές είναι και οι πέντε εγγονές μου, να μη φοβούνται να διεκδικούν τα πάντα, να τολμούν και να κάνουν τα όνειρά τους πραγματικότητα. Είναι όλες οι κοπέλες της νέας γενιάς μορφωμένες, έξυπνες, άξιες και ικανές να αντιμετωπίσουν κάθε δυσκολία. Της καλώ, λοιπόν, να γίνουν μέλη της ΚΟΓΕΕ και όλες μαζί να ενώσουν τη φωνή τους για ισότητα και δικαιοσύνη. Γιατί το θέλουν και γιατί το μπορούν.
