Ο τομέας της υγείας και της διατροφής την κέρδισε από την πρώτη στιγμή. O λόγος για ένα από τα παλαιότερα μέλη του ΚΟΓΕΕ, την Ελίζα Μαρκίδου. Η κ.Μαρκίδου άνθρωπος-κλειδί στην στρατηγική της χώρας για σωστή διατροφή και αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, μας μιλά για τις συνήθειες των Κυπρίων και πώς αυτές επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά την καθημερινότητά τους. Ιδιαίτερη αναφορά κάνει στην γυναίκα του σήμερα για την οποία λέει πως η διατροφή και το lifestyle είναι καθοριστικά. «Κάθε γυναίκα που νιώθει ευτυχισμένη με τον εαυτό της, μπορεί να αποδώσει καλύτερα και να προσφέρει πολύ περισσότερα στην κοινωνία και στην οικογένειά της», σχολιάζει μεταξύ άλλων. Στη συνέντευξη μιλά και για το μεγάλο πρόβλημα της παιδικής παχυσαρκίας στην Κύπρο και τη νέα τάση ανάμεσα που παρατηρείται ανάμεσα στις νέες και τους νέους.
Από τα φοιτητικά σας χρόνια δείξατε ενδιαφέρον για την επιστήμη της βιολογίας και την ανθρώπινη υγεία. Μιλήστε μας γι’ αυτό.
Η ανθρώπινη υγεία και επιστήμη ήταν πάντοτε ανάμεσα στα ενδιαφέροντα μου γι’ αυτό και είχα ακολουθήσει τον πρακτικό κλάδο. Μεγάλωσα σε οικογένεια με γιατρούς και λόγω της θέσης του πατέρα μου που ήταν Διευθυντής Ιατρικών Υπηρεσιών έχω ζυμωθεί στα θέματα υγείας και ήταν λογικό ότι θα ακολουθούσα την κατεύθυνση αυτή. Η ιατρική μου άρεσε πάντα αλλά δεν ήταν μέσα στις επιδιώξεις μου εξού και το ότι ακολούθησα τον τομέα της διατροφής με τον οποίο μπορεί κανείς να θεραπεύει και να προλαμβάνεις ασθένειες μέσα από τον τρόπο ζωής, διατροφής και άσκησης.
Χρόνια μετά βρεθήκατε στο Υπουργείο Υγείας και μάλιστα σε μια πολύ σημαντική θέση: Υπεύθυνη του τομέα διατροφής. Πόσο καλά τα πάμε στην Κύπρο με την διατροφή;
Στο Υπουργείο Υγείας έχω τη θέση της Συντονίστριας Διατροφής και Άσκησης και είμαι υπεύθυνη στον τομέα Διατροφής εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Θα τολμούσα να δώσω ένα αισιόδοξο μήνυμα και να πω ότι οι Κύπριες/οι έχουν αρκετές γνώσεις για τη σωστή διατροφή. Το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι το να εφαρμόσουμε τις γνώσεις αυτές στην πράξη. Το ευχάριστο είναι πως τα νεαρά άτομα της ηλικίας 20-30 χρονών έχουν γνώσεις για τη σωστή διατροφή και την άσκηση και προσπαθούν να τος εφαρμόζουν. Είναι trendy και αυτό είναι προς όφελος της νεολαίας μας. Απομένουν οι μικρότερες και οι μεγαλύτερες ηλικίες για να συμμορφωθούν.
Το έργο σας επεκτείνεται και στο εξωτερικό. Είστε το κέντρο αναφοράς ανάμεσα στην Κύπρο και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) για θέματα παιδικής παχυσαρκίας. Ποια είναι μια παγκόσμια τάση κάτι που σας ανησυχεί;
Μέσα στα καθήκοντα μου είναι το να είμαι κέντρο αναφοράς ανάμεσα στον ΠΟΥ σε όλα τα θέματα διατροφής και άσκησης καθώς και στην ΕΕ στην πλατφόρμα παχυσαρκίας, γνωστή και ως ομάδα υψηλού επιπέδου για διατροφή και άσκηση. Στην ομάδα αυτή ανήκει ένας αντιπρόσωπος από κάθε χώρα-μελος και μας δίνεται η δυνατότητα να ανταλλάζουμε απόψεις να μαθαίνουμε για προβλήματα και τακτικές επίλυσής τους. Αυτό είναι πολύτιμο γιατί η ανταλλαγή απόψεων εμπλουτίζει τις γνώσεις μας. Θα κάνω ιδιαίτερη αναφορά στο πρόγραμμα του ΠΟΥ COSI (πρόγραμμα επιτήρησης παιδικής παχυσαρκίας) που εφαρμόζεται εδώ και 15 χρόνια. Η Κύπρος λαμβάνει μέρος από την αρχή του προγράμματος. Τα πρώτα αποτέλεσμα που ολοκληρώσαμε ως χώρα ήταν το 2015-2017 όπου η Κύπρος είχε τα πιο παχύσαρκα παιδιά ηλικίας 6-9 χρονών ανάμεσα σε 38 χώρες. Δυστυχώς, τα τελευταία προκαταρκτικά αποτελέσματα από τις μετρήσεις του 2020 φέρουν την Κύπρο με ακόμη πιο πολλά παχύσαρκα, με το ποσοστό να αγγίζει 49%. Δηλαδή τα μισά παιδιά μας (πάντα ηλικίας 6-9 ετών) είναι παχύσαρκα.
Τα παχύσαρκα παιδιά έχουν μεγάλες πιθανότητες να γίνουν παχύσαρκοι ενήλικες και να έχουν προβλήματα υγείας όπως διαβήτη, καρδιοπάθεια, κλπ. Στο παρόν στάδιο κάνουμε τις μετρήσεις του 6ου γύρου και αναμένουμε τα αποτελέσματα που θα έχουν με αντίκτυπο την πανδημία.
Σε εθνικό επίπεδο ποια είναι η στρατηγική που χαράσσει η κυβέρνηση για αντιμετώπιση της παχυσαρκίας;
Η κυβέρνηση μετά από τα πρώτα αποτελέσματα του 2017 με απόφαση του Υπουργικού Συμβούλιου με όρισε Συντονίστρια Διατροφής στο Υπουργείο Υγείας με στόχο την χάραξη πολιτικής και αντιμετώπισης. Έχουμε επικεντρωθεί σε πρωτοποριακά προγράμματα εκπαίδευσης στα παιδιά και σε πρόσφατη δημοσιογραφική διάσκεψη ο Υπουργός Υγείας έδωσε στη δημοσιότητα ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι που προτρέπει τα παιδιά να καταναλώνουν φρούτα και λαχανικά, με σύγχρονο τρόπο.
Πόσο ρόλο παίζει η διατροφή και το lifestyle για σας την ίδια αλλά και για κάθε γυναίκα από πλευράς υγείας;
Η διατροφή κα το lifestyle έχει τεράστια σημασία για κάθε γυναίκα. Πρώτα απ’ όλα γιατί διασφαλίζει την υγεία μας. Κάθε γυναίκα που νιώθει ευτυχισμένη με τον εαυτό της, μπορεί να αποδώσει καλύτερα και να προσφέρει πολύ περισσότερα στην κοινωνία και στην οικογένειά της. Παράλληλα, παρόλο που οι γυναίκες έχουν δύσκολα ωράρια εργασίας και ποικίλες ευθύνες έχουν και την τεράστια ευθύνη της οικογένειας και της ασφάλειας της, μέσα από τη διατροφή και τον τρόπο ζωής.
Πολλές από μας έχουμε δύσκολα ωράρια εργασίας και ποικίλες ευθύνες που πρέπει να αναλάβουμε και να ολοκληρώσουμε μέσα σε μια μέρα. Τι θα συμβουλεύατε τις γυναίκες επαγγελματίες να αλλάξουν για να έχουν περισσότερες αντοχές;
Σίγουρα θα μπορούσαμε να δώσουμε κάποιες γενικές οδηγίες. Καταρχάς συστήνω να φροντίσουν να έχουν ένα σωστό πρόγραμμα διατροφής με γεύματα όπως το πρόγραμμα, κύριο γεύμα, ελαφρύ δείπνο και ελαφριά ενδιάμεσα. Τα φρούτα και τα λαχανικά που ενισχύουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα είναι φτωχά σε θερμίδες και πλούσια σε βιταμίνες και θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται κάθε γυναίκα για να έχει ενέργεια και υγεία. Η ενυδάτωση έχει τεράστια σημασία σε όλους τους τομείς οπότε 8 ποτήρια νερό θεωρούνται απαραίτητα. Σε όσες δεν αρέσει το νερό μπορούν να το αντικαταστήσουν με τσάγια βουνού ή νερό μέσα στο οποίο να έχουν βάλει κομμάτια από φρούτα ή λαχανικά για γεύση. Ο καφές δεν ενυδατώνει. Εμπλουτίστε τη διατροφή σας με ψάρι (όχι τηγανιτό), όσπρια, κοτόπουλο και περιορίστε το κόκκινο κρέας σε μία φορά τη βδομάδα.
Είστε υπερήφανο μέλος της ΚΟΓΕΕ και μάλιστα από τα πρώτα χρόνια ίδρυσής της. Πείτε μας πώς βοήθησε και βοηθά έως σήμερα την επαγγελματική σας πορεία.
Είμαι πράγματι πολύ υπερήφανη που ανήκω στην ΚΟΓΕΕ γιατί ενδυναμώνει τις γυναίκες και μας βοηθά ιδιαίτερα στη δικτύωση. Πριν καλά-καλά γνωρίσουμε στην Κύπρο τι σημαίνει δικτύωση, η ΚΟΓΕΕ ήταν πρωτοπόρα και με διάφορες τακτικές προσέφερε ενδυνάμωση σε όλες τις γυναίκες. Εύχομαι να συνεχίσει το ωραίο έργο που επιτελεί με αυτό το δυναμικό τρόπο γιατί οι γυναίκες μπορούν να κάνουν τα πάντα!